“ Een van de gevolgen van de grote verschillen in welvaart en macht is dat de rijke landen in staat zijn om hun problemen voor een deel af te wentelen op de arme landen. Die afwenteling vindt plaats in de vorm van de export van afval en van milieuproblemen, en in de vorm van de inzet van goedkope arbeidskrachten in arme landen ten behoeve van goedkope producten in de rijke landen. Afwenteling van problemen vindt ook plaats van de huidige generatie naar de toekomst, bijvoorbeeld door uitputting van schaarse grondstoffen en roofbouw op de natuur. Er worden pogingen ondernomen om de afwenteling een halt toe te roepen. Instrumenten daarvoor zijn internationale verdragen zoals Basel Ban en financiele maatregelen zoals ecotax, gericht op het ‘vervuiler betaalt’-principe. ”
Aldus de eerste alinea uit de samenvatting van hoofdstuk 4 van het boek “Basisboek Duurzame Ontwikkeling” ,van Niko Roorda. In de voorgaande thema’s hebben we ons vooral bezig gehouden met de zogenaamde weeffouten en krachtbronnen. Hoe kon het mis gaan en wat zijn de krachtbronnen die antwoord kunnen geven op problemen die zijn ontstaan door weeffouten. Nu kijken we naar de ontwikkeling van verschillende regio’s in de wereld. Hoe nemen deze regio’s de verantwoordelijkheid op zich om verantwoorde besluiten te nemen en wat is het consequentiebereik van een beslissing?
Inleiding
“ Een van de gevolgen van de grote verschillen in welvaart en macht is dat de rijke landen in staat zijn om hun problemen voor een deel af te wentelen op de arme landen. Die afwenteling vindt plaats in de vorm van de export van afval en van milieuproblemen, en in de vorm van de inzet van goedkope arbeidskrachten in arme landen ten behoeve van goedkope producten in de rijke landen. Afwenteling van problemen vindt ook plaats van de huidige generatie naar de toekomst, bijvoorbeeld door uitputting van schaarse grondstoffen en roofbouw op de natuur. Er worden pogingen ondernomen om de afwenteling een halt toe te roepen. Instrumenten daarvoor zijn internationale verdragen zoals Basel Ban en financiele maatregelen zoals ecotax, gericht op het ‘vervuiler betaalt’-principe. ”
Aldus de eerste alinea uit de samenvatting van hoofdstuk 4 van het boek “Basisboek Duurzame Ontwikkeling” ,van Niko Roorda. In de voorgaande thema’s hebben we ons vooral bezig gehouden met de zogenaamde weeffouten en krachtbronnen. Hoe kon het mis gaan en wat zijn de krachtbronnen die antwoord kunnen geven op problemen die zijn ontstaan door weeffouten. Nu kijken we naar de ontwikkeling van verschillende regio’s in de wereld. Hoe nemen deze regio’s de verantwoordelijkheid op zich om verantwoorde besluiten te nemen en wat is het consequentiebereik van een beslissing?
De leerdoelen
Kennis
Aan het eind van het thema ken je:
• Het begrip afwenteling
• Het ‘vervuiler betaalt’-principe en het begrip ecotax
• De OECD
• De termen habitat, aquacultuur, eutrofiering
• De globale ontwikkelingsgeschiedenis van de EU
• Het verdrag van Schengen
• De termen een kind-politiek, vergrijzing, end-of-pipe technologie, window-dressing, outsourcing
• Alle Millennium Doelen
• De term consequentiebereik
• NGO’s: Warchild, Human Rights Watch
Inzicht
Aan het einde van het thema begrijp je:
• Verschillende manieren waarop de rijke landen van nu hun problemen afwentelen op elders of op later
• Gevolgen en beperkingen van de Basel Ban als een voorbeeld van een internationaal verdrag om afwenteling te beperken
• De globale achtergronden, huidige situatie en perspectieven van vier regio’s in de wereld (China, India, EU en Ecowas) als voorbeelden voor onwikkelingsstadia en –problematiek
• Iets van de complexe en soms tegengestelde relatie tussen democratie, mensenrechten en het voortschrijden van duurzame ontwikkeling
• De problemen die het kastenstelsel in India veroorzaken m.b.t. duurzame ontwikkeling
• Situaties die leiden tot kinderarbeid, schuldslaven, kindsoldaten en de gevolgen daarvan voor de ontwikkeling van personen en landen
• De stand van zaken in verschillende regio’s m.b.t. de Millennium Doelen, en de regio’s met de grootste vooruitgang en die met de grootste stagnatie
• De betekenis van het prisoner’s dilemma voor duurzame ontwikkeling
• Het verschil tussen korte en lange termijn denken, en de menselijke neiging om vaker na te denken over de korte termijn
Vaardigheden
Aan het eind van het thema kan je:
• Voorbeelden geven van situaties in diverse regio’s waarin tegengestelde belangen m.b.t. mens, economie en milieu duidelijk naar voren komen
• Enkele kenmerkende overeenkomsten en verschillen noemen tussen de ontwikkelingen in China en India
• Enkele kenmerkende overeenkomsten en verschillen noemen tussen de ontwikkelingen in de EU en de Ecowas
• Gegevens over verschillende regio’s verzamelen en benutten uit online databases van o.a. de VN
• Soorten verantwoordelijkheid benoemen en in praktijksituaties herkennen
• Het prisoner’s dilemma beschrijven en in realistische situaties herkennen
Attitude
Aan het einde van het thema ben je:
• doordrongen van de onhoudbaarheid van de siutatie in een regio zoals de Ecowas
• enigszins bereid om rekening te houden met lange termijn-perspectieven
• bereid om medeverantwoordelijkheid te erkennen voor de ongelijkheid in de wereld, niet in de vorm van een soort schulderkenning maar wel als verplichting om mee te werken aan de verkleining van de ongelijkheid
Globale inhoud
Het gaat er bij dit thema om, dat je de verschillen in ontwikkeling van 4 regio’s in de wereld bekijkt. Dat je de achtergronden en de perspectieven van deze regio’s begrijpt en de motieven voor het afwentelen van problemen. Maar ook dat je de mogelijkheden ziet die er zijn om verantwoordelijkheid te nemen en afwenteling te beperken.
Na de introductie in de casus, die bij dit thema als opdracht uitgewerkt moet worden, zullen in het zogenaamde rode draad college een aantal milieu- en politiek gerelateerde problemen uit verschillende regio’s onder de aandacht worden gebracht. In een viertal gastcolleges zal aandacht worden besteed aan onderwerpen die gerelateerd zijn aan dit thema. Zo zal er aandacht zijn voor ontwikkelingslanden, met name in Afrika en zullen we kijken naar toerisme met betrekking tot milieu en duurzame ontwikkeling. Ook zal er aandacht zijn voor ethiek, normen en waarden en hoe we duurzame relaties kunnen opbouwen en onderhouden.
Naast deze colleges ga je als leergroep aan het werk met de casus “Diligent Tanzania ltd“. Daarin staat het bedrijf Diligent centraal, een producent van biodiesel in Tanzania die haar activiteiten wil uitbreiden naar andere landen en met een ander gewas dan waarmee ze nu werken.
Onderwijsorganisatie
In de vijf gastcolleges zal aandacht besteed worden aan:
• Rode draad college
Inleiding in het thema “Hier en daar”. Het boek: Basisboek Duurzame ontwikkeling van Niko Roorda is de basis van dit college. Er wordt dan van je verwacht dat je dit hoofdstuk voor aanvang van het college bestudeerd hebt.
• Ontwikkelingslanden
Ontwikkelingen in landen in Afrika staan centraal. De focus ligt op de rol van ontwikkelingssamenwerking op het gebied van duurzame ontwikkeling. Voor dit college bereid je met je leergroep een vijftal vragen voor.
• Toerisme
Verkeer en vervoer hebben natuurlijk impact op het milieu. Maar deze invloed ziet er anders uit voor verschillende landen. Besproken zal worden of toerisme kan bijdragen aan duurzame ontwikkeling. Ook voor dit college bereid je met je leergroep een vijftal vragen voor.
• Ethiek
Een geheel van waarden van een individu of van een groep mensen vormt een waardensysteem. In praktijk wordt dat vormgegeven door middel van formele wetten en regels maar daarnaast ook als informele normen, gedragsregels, gewoonten en tradities. We zullen ingaan op de manier waarop je hier inzicht in kan krijgen en hoe dit in verband staat met duurzame ontwikkeling. Ook voor dit college bereid je met je leergroep een vijftal vragen voor.
• Duurzame relaties
Als bedrijf, instituut of individu sta je in verbinding met andere partijen; de overheid, NGO’s, stakeholders, politiek, concurrenten noem maar op. Ook heb je input van de omgeving en output naar de omgeving. In dit college worden al deze relaties in kaart gebracht en staan we stil bij de vraag hoe je deze relaties kunt verduurzamen. Ook voor dit college bereid je met je leergroep een vijftal vragen voor.
Opdrachten
Naast de colleges ben je met je leergroep aan het werk aan de casus “Diligent Tanzania ltd“. Tijdens het (zelfstandig) werken aan deze casus kan je ondersteuning vragen van je coach en kan je via www.duurzaam.wolters.nl en via links in de casus informatie zoeken. Naast het werken aan de casus worden de vragen voor het komende gastcollege voorbereidt en werk je aan de afsluitende presentatie waarin je verantwoording aflegt over de afgelopen periode (voor criteria voor de presentatie zie N@tschool).
De opdrachten kun je vinden op het weblog (http://minorppp20092010thema4.blogspot.com/ )
Leermiddelen
Bij dit thema kun je gebruik maken van de volgende literatuur /informatie. Hierbij gaan we uit van het boek: Basisboek Duurzame Ontwikkeling van Niko Roorda als verplichte literatuur.
• Basisboek Duurzame Ontwikkeling, Niko Roorda, Uitgeverij Wolters Noordhoff, ISBN 9789001267094
• Werken aan Duurzame Ontwikkeling, Niko Roorda, Uitgeverij Wolters Noordhoff, ISBN 9789001400309.
• Documentaire Manufactured Landscapes van de Canadese regisseur Jennifer Baichwal. Hierin wordt fotograaf Burtynsky gevolgd tijdens zijn reizen door China en Bangladesh, waarbij hij de gevolgen van de massale industriële revolutie voor deze landen fotografisch vastlegt. De esthetische foto's die hieruit voortkomen, roepen bij haar veel vragen op. Volgens Baichwal veranderen de foto's je persoonlijke kijk op de wereld.
• UNDP Human Development Report. Landen informatie. http://hdr.undp.org/en/countries/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten